Onderwijs

 In Nederland is ieder kind vanaf vijf jaar leerplichtig. Als ouder ontkom je er dan ook niet aan dat je kennis moet hebben van onderwijs en educatie. Onderwijs is het overdragen van kennis, vaardigheden en attitudes, die vaak gekoppeld zijn aan doelstellingen. Een kind doorloopt vaak een aantal fasen van onderwijs; vroegschoolse educatie (kinderopvang), basis- en speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs, hoger beroepsonderwijs en/of wetenschappelijk onderwijs. Op deze pagina vind je de informatie die jij als moeder nodig hebt met betrekking tot het onderwijs.

Educatie

Educatie is gericht op het leren zelfstandig te functioneren in de maatschappij. Dit gebeurd zowel binnen als buiten onderwijsinstellingen. Je kunt dus stellen dat educatie en onderwijs met elkaar verbonden zijn, maar het is niet hetzelfde. Onderwijs wordt nagenoeg altijd gegeven binnen ‘schoolsemuren’, terwijl educatie altijd en overal plaatsvindt. Educatie kun je ook opvoeden noemen.

Om te kunnen functioneren in de maatschappij moeten kinderen over diverse vaardigheden, attitudes en kennis feiten beschikken. Zo wordt ieder kind in Nederland onderwezen, zodat zij leren. Op de basisschool leert een kind lezen, rekenen en andere belangrijke zaken. Die kennis, vaardigheden en attitudes worden steeds meer uitgebreid naarmate het kind ouder wordt en diverse onderwijs fasen doorloopt. Het onderwijssysteem is zo vormgegeven dat een persoon aangeboden krijgt, wat het in die levensfase nodig heeft en kan verwerken. Onderwijskundigen doen hier onderzoek na en proberen zoveel mogelijk aan te sluiten bij de huidige tijd. Er wordt gekeken naar hoe kinderen leren, welke onderwijsvormen, methodieken en leerprocessen er ingezet moeten worden. Ook wordt er steeds meer stilgestaan bij digitaal leren en leren door middel van gamification.

Schooltypen

Wanneer je de keuze moet maken naar welke kinderopvang of school je kind gaat, dan zul je merken dat je kunt kiezen uit verschillende schooltypen. Zo kun je ervoor kiezen om je kind naar een openbare of bijzondere school te doen. Openbare scholen staan open voor alle leerlingen, ongeacht godsdienst of levensovertuiging. Bijzondere scholen geven onderwijs vanuit een levensbeschouwelijke, opvoedkundige of godsdienstige overtuiging. Soms wordt bijzonder onderwijs nog wel eens verward met speciaal onderwijs. Toch zit hier een groot verschil tussen. Speciaal onderwijs is er voor kinderen die wat extra aandacht en zorg nodig hebben. Dit kan zijn door een geestelijke- en/of lichamelijke handicap, maar ook door leer- en/of gedragsproblemen, ernstige ziekte of een andere reden. Tegenwoordig werken speciale scholen steeds meer samen met gewone scholen, zodat de kinderen die wat extra aandacht en zorg nodig hebben ook naar een gewone school kunnen.

Leerproblemen in het onderwijs

Soms is er sprake van dat een kind/puber minder presteert op school. Cijfers en concentratie laten het tijdelijk afweten. Dit door factoren die buiten het kind zelf liggen. We spreken dan van een leerprobleem. Dit is vaak van tijdelijke aard, maar kan grote gevolgen hebben. Hierbij kun je denken aan faalangst of mogelijk een leerachterstand. Wanneer de leerproblemen niet van tijdelijke aard zijn, dan spreken we van leerstoornissen. Het is dan een reëel basisprobleem. Enkele voorbeelden van leerstoornissen zijn; dyslexie, dyscalculie en niet- verbale leerstoornis (NLD)

Gedrag op school

Of je kind nu op de basisschool zit, een middelbare school of hoger onderwijs. Hij of zij krijgt te maken met leeftijdsgenoten met wie hij samen in een klas zit. Dit lokt onderling gedrag uit. Kinderen, in elke leeftijdscategorie, beïnvloeden elkaar. Positief, maar ook negatief. Onderwijzers zien dan ook veel verschillende gedragingen voorbij komen bij leerlingen. Zo zijn er leerlingen en studenten met concentratieproblemen, agressie- en/of gedragsproblemen, faalangst, hoogbegaafdheid etc. Ook is pestgedrag en pesten iets wat steeds meer voorkomt op scholen. Dit is lastig voor het kind, jou als ouder en de docenten.

Contact met school

Om de schooltijd van je kind positiever te laten verlopen kan het helpen om als ouders betrokken te zijn bij de school en/of studie van je kind. Het geeft je kind het gevoel dat je geïnteresseerd bent en dat hij er toe doet. Ook blijkt dat ouderparticipatie, de mate waarin een ouder actief betrokken is bij schoolactiviteiten, een positief effect heeft op de school en studieresultaten van kinderen. Juist bij pubers blijft dit een goede zet, ook al zou je in eerste instantie denken van niet. Mocht het participeren aan onderwijsactiviteiten niet bij jou passen als ouder, dan zijn er nog veel verschillende manieren om betrokken te zijn bij het onderwijs van jouw kind. Denk bijvoorbeeld aan oudergesprekken of af en toe even praten met de meester of juf van jouw kind.

Onderwijs en kosten

Ieder kind heeft recht op onderwijs. Vanuit die gedachte betaal je dan ook geen school- lesgeld voor kinderen op de basisschool en in het voortgezet onderwijs, tot 18 jaar. Wel kan er een eigen vrijwillige bijdrage gevraagd worden door de school. Dit is voor extra kosten zoals excursies, feesten etc. Wanneer dit voor een activiteit is wat hoort bij het onderwijsaanbod, dan kan u kind niet geweigerd worden wanneer je geen eigen bijdrage betaald. Is het geen verplichte activiteit, dan kan het zijn dat jouw kind niet mee mag doen, wanneer de eigen bijdrage niet is betaald. Momenteel zijn hier vele discussies en meningen over. Omdat het niet voor iedere ouder mogelijk is om extra kosten te maken voor het onderwijs van hun kind, zijn er diverse mogelijkheden. Zo hebben veel scholen fondsen waar je als ouder gebruik van kan maken. Ook zijn er tegemoetkomingen in de schoolkosten aan te vragen bij de DUO of sociale dienst van de gemeente waarin je woont. Hierover lees je meer op de pagina Financiën.

24/7 hulp bij onderwijs vragen

Loop jij als ouder ergens tegenaan, als het gaat om onderwijs en jouw kind? Kom je er zelf niet uit en wil je graag een passend antwoord op jouw vraag? Maak dan gebruik van onze 24/7 Live Chat, waar 24 uur per dag een professional voor jou klaar zit.